Dişlerin ve çenelerin birbirleri ile olan ilişkilerini,dişlerin üzerinde bulunduğu alveol kavsi ile ilişkilerini inceleyen,dişsel düzensizlikler ve çeneler arası uyumsuzlukları tedavi etmeyi amaçlayan Diş Hekimliği dalıdır.
ORTODONTİK TEDAVİ NE ZAMAN YAPILMALI?
Ortodontik tedavi için en uygun zaman 9-13 yaş arası olduğu kabul edilse de günümüzde erişki,nlerde de ortodontik tedavi yapılabilmektedir. Özellikle çenelerin birbiri ile olan uyumsuzluklarının giderilmesinin amaçlandığı fonksiyonel çene ortopedisinde çocuğun büyüme ve gelişiminin en hızlı olduğu dönem (kızlarda 11-15,erkeklerde 13,17) olan pubertal büyüme dönemi geçirilmemelidir.bu dönemde ortodontik tedaviler oldukça başarılı ve hızlı bir şekilde gerçekleştirilir.bu nedenle ilk ortodontik muayene daimi dişlerin sürmeye başladığı 7 yaşında yapılması uygundur.
ORTODONTİK TEDAVİ SÜRESİ NE KADARDIR?
Büyüme dönemindeki dişsel sorunların ortalama tedavi süresi 1,5-2 yıl kadar sürebildiği gibi bu süre hastanın tedavi için gereken kurallara uymasına ve tedavi gereksinimine göre değişebilir.
SIK RASTLANILAN ORTODONTİK PROBLEMLER
DİŞSEL ÇAPRAŞIKLIKLAR
Dişlerin üzerlerinde bulundukları alveol kavsi ile uyumsuzlukları (çocuğun genetik olarak anneden küçük çene yapısı,babadan büyük dişleri alması),erken süt dişi çekimi nedeni ile ark boyutunun azalması sonucu ortaya çıkar.Üst azıların geriye hareketi,üst çene genişletmesi veya diş çekimi ile diş kavsinde yer kazanarak çapraşıklıkların giderilmesi amaçlanır.
ÖN VEYA YAN ÇAPRAZ KAPANIŞ
Alt dişler üst arka dişleri hapsetmiş konumdadır.alt dişler üst çenenin gelişimini engellediği için çapraşıklıklara ve gülümsemede asimetriye yol açar. bir veya birden fazla üst dişin alt ön dişlerin gerisinde kaldığı durumdur.
AÇIK KAPANIŞ
Alt ve ön dişlerin temas ettiği kapanışta ön dişler arasında açıklık olması durumudur.İskeletsel kaynaklı olabildiği gibi parmak emme,yutkunmada dilin dişler arasına girmesi gibi alışkanlıklar ile dişlerin sürmesi engellendiği için ön dişler arasında açıklık oluşur.
DERİN KAPANIŞ
Kapanışta üst ön dişlerin alt ön dişleri tamamen örtmesi ile karakterize bir problemdir.Alt ön dişler üst damağa temas ettiği durumlarda dişeti ve çevre dokularda harabiyet oluşur.
İSKELETSEL PROBLEMLER
Sınıf 2 kapanış(alt çene geriliği)
Alt çenenin gelişim yetersizliğinden kaynaklanabildiği gibi üst çenenin alt çeneye göre daha fazla gelişim göstermesinden kaynaklanabilir.Kapanışta alt-üst dişler arasında mesafe vardır.Alt çenenin gelişimi aktive edilerek tedavi edilir.
Sınıf 3 kapanış
Alt çenenin üst çeneye göre fazla gelişim göstermesi sonucu ortaya çıkar.Tedavide amaç alt çene gelişiminin yavaşlatılmasıdır.
SABİT ORTODONTİK TEDAVİ
Dişlere yapıştırılan braketler üzerine uygulanan teller vasıtasıyla dişlerin diş kavsi üzerinde ideal şekilde sıralanmasını amaçlayan ortodontik tedavi şeklidir. Dişlerin üzerlerine yapıştırılarak dişlerin çene kavsi üzerinde ideal bir şekilde sıralanmasına yardımcı olan ortodontik apareylerdir.Üzerlerine takılan teller vasıtasıyla dişlere kuvvet uygulayarak dişlerin hareket etmesini sağlar.Metal ve seramik braketler olarak iki çeşit braket vardır.
Nelere dikkat edilmeli?
ortodontik tedavide ağız bakımı çok önemlidir.Braketler ve diğer ağız içi ortodontik apareylerin çevresinde plak birikimine uygun retansiyon alanları olduğu için çok hassas bir ağız-diş bakımı tedavinin başarısı ve tedavi süresince ağız ve diş sağlığının korunması açısından çok önemlidir. Normal diş fırçalamaya ilave olarak Braketlerin üzerinde ve altında kalan diş yüzeyleri fırçalanmalı. diş fırçasının ulaşamadığı yerleri diş ipi ve ara yüz fırçası ile temizlemek gerekir.